Na naszych łamach prezentujemy kolejną książkę, traktującą o seksualności osób z ASD – tym razem adresowana głównie do osób z zespołem Aspergera.

Współpracowniczka australijskiego badacza ASD, psycholog autorkę programu relacji i edukacji seksualnej, prowadzącej nadal poradnictwo dla par z ZAIsabelle Henault i jej współpracownicy napisali książkę dość nowatorską. Owszem, w naszych polskich warunkach pojawiła się już całkiem dobra, polska wersja autorstwa Izabeli Fornalik, jednak stało się to dopiero w tym roku, podczas gdy ta pozycja ma już ponad 10 lat. W dodatku, ta książka poświęcona jest w całości seksualności osób z zespołem Aspergera, przez co jest adresowana do węższego kręgu odbiorców. Nie są to jednak jedyne różnice. Mimo dość naukowego języka, mogą z niej skorzystać także osoby z zespołem Aspergera.

Dlaczego warto się z nią zapoznać? Przede wszystkim dlatego, że autorka bardzo szeroko traktuje kategorię seksualności. Zaczynając od razu od okresu dojrzewania, prezentuje szereg wiadomości poświęconych seksualności i aspektom pokrewnym, popartych osobowymi przykładami, tabelami, instrukcjami, a nawet – w części II – scenariuszami warsztatów o tematyce socjoseksualnej. Niczym nadzwyczajnym nie wydaje się więc załączenie tabeli rozmiarów ubrań i bielizny, także w porównaniu z angielskimi i amerykańskimi rozmiarówkami (co może  zaskakiwać, ale okazuje się przydatnym narzędziem), czy też wspominanie o przydatnych narzędziach (typu listy kontrolne – na przykład do codziennej higieny, szczególnie ważnej w okresie dojrzewania), stronach internetowych, na których można znaleźć dodatkowe informacje Autorka nie omieszkała również dodać instrukcji właściwej masturbacji dla kobiet i mężczyzn, nie pomija także milczeniem takich tematów, jak orientacja seksualna. Biorąc pod uwagę niewielką liczbę publikacji lub wybiórcze traktowanie tego tematu przez specjalistów – o czym wspominał w przedmowie Tony Attwood – ta również prezentuje pewną wartość.

To, co mi się jednak rzuciło w oczy, to konsekwentne traktowanie o braku empatii, czy też sugestiach mówiących o tym, że autyzm częściej dotyka mężczyzn. Sprawia to, że książka wydaje się być lekko przestarzała (biorąc pod uwagę obecny stan wiedzy na temat ASD), chociaż polska edycja wspomina już o włączeniu zespołu Aspergera pod kategorię całościowych zaburzeń rozwoju. Może też na dłuższą metę nużyć, zwłaszcza, że jest napisana naukowym językiem. Z jej dobrodziejstw mogą jednak skorzystać zarówno dorośli, jak i nastolatkowie; tym bardziej, że o wielu aspektach opisanych w tej książce nie wspomina się na co dzień, być może dlatego, że są to sprawy oczywiste. Tymczasem seksualność – obojętnie, czy dotyczy osób neurotypowych, czy tych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, nigdy nie powinna pozostawiać pola do domysłów, ponieważ niewiedza nie zwalnia od odpowiedzialności. Plusem jest za to ujęcie tematu w miarę znośnej objętości – zbyt dużo wiedzy w jednym miejscu niekoniecznie przekłada się na lepszą przyswajalność.

Chciałabym powiedzieć, że książki tego typu nie są lekturą obowiązkową, jednak temat jest zbyt poważny, by pozwolić sobie na zaniechanie. Może ta lektura okaże się jedyną w swoim rodzaju?

Weronika Miksza